ભેંશ ભાગોળે
ગામડું એવું ગામ હતું. એક વાર પાદરે ભેંશો વેચાવા આવી. ગામના પટેલને થયું કે, ‘હું એક ભેંશ લઉં.’ જઈને પટલાણીને કહ્યું : ‘સાંભળ્યું કે ? – આપણે એક ભેંશ લેવી છે. આંગણે ભેંશ હોય તો સારું. છોકરાંછૈયાંને દૂધ મળે; બાકી મેળવીએ એનું દહીં થાય, ઘી થાય; ને છાશ થાય તે આડોશીપાડોશીને અપાય.’
પટલાણી કહે : ‘એ બધું ઠીક, પણ જાડી રેડ જેવી છાશ તો હું મારાં પિયરિયાંને જ આપીશ.’
‘તે એકલાં તારાં પિયરિયાં જ સગાં, ને મારાં સગાં તો કાંઈ નહિ, કાં ? એમ છાશ નહિ અપાય.’
પટલાણી કહે : ‘નહિ કેમ અપાય ? અપાશે ! ઘર તો મારું ય છે ને ? ને ભેંશ તો મારી યે તે, ને તમારી યે તે. બહુ બહુ તો દૂધ તમારાં સગાંને, પણ છાશ મારાં પિયરિયાંને !’
પટેલ કહે : ‘છે ડંભો !’
પટલાણી કહે : ‘તમારાંને આપો !’
આમ કરતાં વાત વધી પડી ને પટેલ-પટલાણી લડી પડ્યાં !
એક તો પટેલ – ને એમાં વઢવાડ થઈ. પછી જોઈ લ્યો ! પરોણી લઈને પટેલે પટલાણીને સબોડી જ નાખ્યાં ! ઘરમાં હો-હો થઈ રહ્યું. આડોશીપાડોશી દોડી આવ્યાં.
‘છે શું, પટેલ ? આ શું માંડ્યું છે ?’
પટલાણી કહે : ‘જુઓ તો બાપુ – આ વાંસામાં સોળ ઊઠ્યા છે તે ! પટેલનો કાંઈ હાથ છે !’
પટેલ કહે : ‘તે કો’કની જીભ ચાલે, ને કો’કનો હાથ ચાલે !’
‘પણ છે શું ? કજિયો શાનો છે ?’
‘એ તો છાશનો છે. પટેલ કે’છે કે, છાશ તારાં પિયરિયાંને નહિ ! તે નહિ શું કામ ? દૂધ ભલે ને એનાં ખાય; મારાં પિયરિયાં સુધી છાશે નહિ ? એ મારે નહિ ચાલે !’
ત્યાં તો પાછા પટેલ ખિજાયા ને પરોણી લઈને દોડ્યા. પાડોશમાં એક ઠાવકો હતો. તેણે વિચાર્યું : ‘અરે, ભેંશ તો હજી ભાગોળે છે, ને આ ધમરોળ શાના ?’ વાણિયો હતો યુક્તિવાળો.
જઈને કહે : ‘પટેલ, પટેલ ! વઢવાડ શું કરો છો ? આ તમારી ભેંશે શિંગડું મારીને અમારી વંડી પાડી નાખી – તે ચણાવી આપો ! ઢોર રઝળતાં મૂકતાં શરમાતા નથી ?’
પટેલ કહે : ‘ભેંશ વળી કોને હતી ?’
વાણિયો કહે : ‘ત્યારે કઈ ભેંશની છાશ સારું લડો છો ?’
પટેલ-પટલાણી શરમાઈ ગયાં ને છાનાંમાનાં કામે લાગ્યાં.
Thanks to readgujarati.com
ગામડું એવું ગામ હતું. એક વાર પાદરે ભેંશો વેચાવા આવી. ગામના પટેલને થયું કે, ‘હું એક ભેંશ લઉં.’ જઈને પટલાણીને કહ્યું : ‘સાંભળ્યું કે ? – આપણે એક ભેંશ લેવી છે. આંગણે ભેંશ હોય તો સારું. છોકરાંછૈયાંને દૂધ મળે; બાકી મેળવીએ એનું દહીં થાય, ઘી થાય; ને છાશ થાય તે આડોશીપાડોશીને અપાય.’
પટલાણી કહે : ‘એ બધું ઠીક, પણ જાડી રેડ જેવી છાશ તો હું મારાં પિયરિયાંને જ આપીશ.’
‘તે એકલાં તારાં પિયરિયાં જ સગાં, ને મારાં સગાં તો કાંઈ નહિ, કાં ? એમ છાશ નહિ અપાય.’
પટલાણી કહે : ‘નહિ કેમ અપાય ? અપાશે ! ઘર તો મારું ય છે ને ? ને ભેંશ તો મારી યે તે, ને તમારી યે તે. બહુ બહુ તો દૂધ તમારાં સગાંને, પણ છાશ મારાં પિયરિયાંને !’
પટેલ કહે : ‘છે ડંભો !’
પટલાણી કહે : ‘તમારાંને આપો !’
આમ કરતાં વાત વધી પડી ને પટેલ-પટલાણી લડી પડ્યાં !
એક તો પટેલ – ને એમાં વઢવાડ થઈ. પછી જોઈ લ્યો ! પરોણી લઈને પટેલે પટલાણીને સબોડી જ નાખ્યાં ! ઘરમાં હો-હો થઈ રહ્યું. આડોશીપાડોશી દોડી આવ્યાં.
‘છે શું, પટેલ ? આ શું માંડ્યું છે ?’
પટલાણી કહે : ‘જુઓ તો બાપુ – આ વાંસામાં સોળ ઊઠ્યા છે તે ! પટેલનો કાંઈ હાથ છે !’
પટેલ કહે : ‘તે કો’કની જીભ ચાલે, ને કો’કનો હાથ ચાલે !’
‘પણ છે શું ? કજિયો શાનો છે ?’
‘એ તો છાશનો છે. પટેલ કે’છે કે, છાશ તારાં પિયરિયાંને નહિ ! તે નહિ શું કામ ? દૂધ ભલે ને એનાં ખાય; મારાં પિયરિયાં સુધી છાશે નહિ ? એ મારે નહિ ચાલે !’
ત્યાં તો પાછા પટેલ ખિજાયા ને પરોણી લઈને દોડ્યા. પાડોશમાં એક ઠાવકો હતો. તેણે વિચાર્યું : ‘અરે, ભેંશ તો હજી ભાગોળે છે, ને આ ધમરોળ શાના ?’ વાણિયો હતો યુક્તિવાળો.
જઈને કહે : ‘પટેલ, પટેલ ! વઢવાડ શું કરો છો ? આ તમારી ભેંશે શિંગડું મારીને અમારી વંડી પાડી નાખી – તે ચણાવી આપો ! ઢોર રઝળતાં મૂકતાં શરમાતા નથી ?’
પટેલ કહે : ‘ભેંશ વળી કોને હતી ?’
વાણિયો કહે : ‘ત્યારે કઈ ભેંશની છાશ સારું લડો છો ?’
પટેલ-પટલાણી શરમાઈ ગયાં ને છાનાંમાનાં કામે લાગ્યાં.
Thanks to readgujarati.com
0 comments: